Ասադի ռեժիմը ոչնչացնում է զանգվածային գերեզմաններ․ Reuters

Սիրիայի նախագահ Բաշար ալ-Ասադի կառավարությունը գաղտնի կերպով պեղել և տեղափոխել է Դամասկոսի մերձակայքում գտնվող զանգվածային գերեզմաններից մեկը՝ նպատակ ունենալով ոչնչացնել հազարավոր մարդկանց սպանությունների ապացույցները։ Այս մասին է վկայում Reuters-ի հետաքննությունը, որը բացահայտում է սիրիական իշխանությունների կողմից իրականացված ռազմական հանցագործությունները թաքցնելու համակարգված փորձը։

Հետաքննության առանցքում Նաջա քաղաքի մոտ գտնվող տարածքն է, որտեղ, ըստ ականատեսների վկայությունների և իրավապաշտպան կազմակերպությունների, գտնվել է երկու զանգվածային գերեզմանոց։ Ենթադրվում է, որ այստեղ են թաղվել հազարավոր մարդիկ, ովքեր մահացել կամ մահապատժի են ենթարկվել կառավարական զորքերի կողմից վերահսկվող կալանավայրերում, այդ թվում՝ տխրահռչակ Սեդնայա բանտում, որը հայտնի է որպես «մարդկային սպանդանոց»։

Reuters-ի կողմից ձեռք բերված և վերլուծված արբանյակային լուսանկարները ցույց են տալիս, որ գերեզմանոցի տարածքը զգալի փոփոխությունների է ենթարկվել։ Այն, ինչը նախկինում երևում էր որպես հստակ գերեզմանատեղի, հետագայում հարթեցվել է, իսկ որոշ հատվածներում նոր շինություններ են հայտնվել։ Այս գործողությունները, ըստ փորձագետների, ուղղված են եղել դիակների արտաշիրմմանը և դրանք անհայտ ուղղությամբ տեղափոխելուն՝ այդպիսով անհնարին դարձնելով հետագա դատաբժշկական փորձաքննությունները և զոհերի նույնականացումը։

Հետաքննությունը հիմնված է ոչ միայն արբանյակային տվյալների, այլև բազմաթիվ աղբյուրներից ստացված տեղեկությունների վրա։ Լրագրողները զրուցել են գերեզմանափորների, սիրիական հետախուզության նախկին աշխատակիցների և տեղի բնակիչների հետ, ովքեր հաստատել են, որ տարածքն օգտագործվել է որպես հազարավոր մարդկանց թաղման վայր։ Նրանց վկայությունները նկարագրում են, թե ինչպես են բեռնատարները գիշերով դիակներ բերել և թաղել նախապես փորված խրամատներում։

Մարդու իրավունքների պաշտպանների կարծիքով, ապացույցների այսպիսի համակարգված ոչնչացումը ինքնին հանցագործություն է՝ ուղղված արդարադատությունից խուսափելուն։ Այն ոչ միայն խոչընդոտում է Ասադի ռեժիմի հանցագործությունների ամբողջական պատկերը վերականգնելուն, այլև զրկում է անհետ կորածների հազարավոր ընտանիքների իրենց հարազատների ճակատագրի մասին ճշմարտությունն իմանալու և նրանց պատշաճ հուղարկավորելու վերջին հույսից։