Կատարը սպառնում է դադարեցնել գազի մատակարարումը Եվրոպային

Կատարը՝ հեղուկ բնական գազի (ՀԲԳ) աշխարհի խոշորագույն արտահանողներից մեկը, խիստ նախազգուշացում է հղել Եվրոպային՝ սպառնալով ամբողջությամբ դադարեցնել գազի մատակարարումները, եթե Եվրամիությունը չմեղմի իր նոր բնապահպանական և կորպորատիվ պատասխանատվության օրենսդրությունը։

Այս մասին ADIPEC էներգետիկ համաժողովի ժամանակ հայտարարել է երկրի էներգետիկայի նախարար և QatarEnergy ընկերության ղեկավար Սաադ Շերիդա ալ-Քաաբին։

Վեճի հիմքում Եվրամիության «Կորպորատիվ կայունության պատշաճ ջանասիրության մասին» (Corporate Sustainability Due Diligence Directive - CSDDD) հրահանգն է։ Այս նոր կարգավորումը եվրոպական ընկերություններից և նրանց մատակարարներից պահանջում է բացահայտել և վերացնել իրենց գործունեության բացասական ազդեցությունը մարդու իրավունքների և շրջակա միջավայրի վրա՝ մատակարարման ողջ շղթայի ընթացքում։ Հրահանգի խախտման դեպքում նախատեսվում են խոշոր տուգանքներ, որոնք կարող են հասնել ընկերության համաշխարհային ընդհանուր շրջանառության 5%-ին։

Նախարար ալ-Քաաբին իր ելույթում հստակ շարադրել է Կատարի դիրքորոշումը՝ նշելով, որ իրենց երկիրը, լինելով ածխաջրածիններ արդյունահանող, մոտ ապագայում չի կարող հասնել մթնոլորտ արտանետումների զրոյական մակարդակի, ինչը բախվում է ԵՄ նոր պահանջներին։ Նա անթաքույց վերջնագիր է ներկայացրել եվրոպացի գործընկերներին։

Սա Կատարի առաջին նախազգուշացումը չէ։ Ավելի վաղ Դոհան պաշտոնական նամակ էր հղել Բելգիայի կառավարությանը՝ տեղեկացնելով CSDDD-ի պատճառով ՀԲԳ մատակարարումների հնարավոր կրճատման մասին։ Եթե կարգավորումների մեղմման շուրջ համաձայնություն ձեռք չբերվի, Կատարի իշխանությունները սպառնում են դիտարկել ՀԲԳ վաճառքի «այլընտրանքային շուկաներ»։

Այս զարգացումը լուրջ մարտահրավեր է Եվրոպայի էներգետիկ անվտանգության համար։ 2022 թվականից ի վեր, երբ ռուսական գազի ներկրումը կտրուկ կրճատվեց, Կատարը դարձել է ԵՄ-ի համար կենսական նշանակության մատակարար՝ ապահովելով այդ վառելիքի նկատմամբ ԵՄ կարիքների 12–14%-ը։

Այժմ Բրյուսելը կանգնած է բարդ ընտրության առաջ՝ պահպանե՞լ իր խիստ բնապահպանական քաղաքականությունը՝ ռիսկի տակ դնելով էներգակիրների կայուն մատակարարումները, թե՞ գնալ զիջումների՝ կարևորագույն գործընկերոջ հետ հարաբերությունները պահպանելու համար։