Նեթանյահուի փոփոխությունները Գազայի ծրագրում զայրացրել են արաբներին

Հակառակ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի հրապարակային հայտարարություններին, թե Գազայի հարցով խաղաղության ծրագիրը համաձայնեցված է բոլոր կողմերի հետ, կուլիսային բանակցությունները շատ ավելի բարդ են ընթացել։ Axios-ի տեղեկություններով, Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուի պահանջով վերջին պահին փաստաթղթում կատարվել են էական փոփոխություններ, որոնք զայրացրել են բանակցություններին մասնակից արաբ պաշտոնյաներին։

Թրամփի կողմից սեպտեմբերի 29-ին ներկայացված ծրագրի վերջնական տարբերակը զգալիորեն տարբերվում է նախնականից։ Մասնավորապես, Նեթանյահուին հաջողվել է փոփոխությունների հասնել Գազայից իսրայելական զորքերի դուրսբերման պայմանների և ժամկետների հարցում։ Նոր տարբերակի համաձայն՝ դուրսբերումը ուղղակիորեն կապվում է ՀԱՄԱՍ-ի զինաթափման գործընթացի հետ, իսկ Իսրայելը ստանում է վետոյի իրավունք այդ հարցում։

Ավելին, նույնիսկ եթե բոլոր պայմանները կատարվեն և զորքերի դուրսբերման փուլերն ավարտվեն, իսրայելական ուժերը կկարողանան մնալ Գազայի ներսում ստեղծվելիք «անվտանգության գոտում» այնքան ժամանակ, «քանի դեռ այն հուսալիորեն պաշտպանված չէ ահաբեկչական սպառնալիքի վերածնունդից»։ Այս ձևակերպումը, փաստացի, Իսրայելին թույլ է տալիս անժամկետ ռազմական ներկայություն պահպանել Գազայում։

Այս փոփոխություններն անմիջապես առաջացրել են արաբական միջնորդ երկրների՝ Սաուդյան Արաբիայի, Եգիպտոսի, Հորդանանի և Թուրքիայի զայրույթը։ Հատկանշական է, որ Կատարը, կանխազգալով բացասական արձագանքը, փորձել է համոզել Թրամփի վարչակազմին չհրապարակել ծրագրի մանրամասն տարբերակը։

Ծրագիրը նաև նախատեսում է, որ Իսրայելի կողմից համաձայնագրի պաշտոնական ընդունումից հետո 72 ժամվա ընթացքում պետք է վերադարձվեն բոլոր պատանդները՝ և՛ ողջ, և՛ զոհված։ Սակայն, հաշվի առնելով խորը տարաձայնությունները, նույնիսկ եթե ՀԱՄԱՍ-ը սկզբունքորեն դրական արձագանք տա, վերջնական համաձայնագրի կնքումը կպահանջի շատ ավելի երկար ժամանակ, քան Թրամփի նշած երեք օրը։ Նեթանյահուի պնդմամբ կատարված այս փոփոխությունները, ըստ էության, հենց սկզբից կասկածի տակ են դնում ծրագրի կենսունակությունը և դրա ընդունումը պաղեստինյան կողմի համար գրեթե անհնարին են դարձնում։