ՆԱՏՕ-ի ռազմանավերը պաշտպանում են դեպի Գազա գնացող նավախումբը

Միջերկրական ծովում իրավիճակը կտրուկ սրվել է, քանի որ Global Sumud անվանումը կրող մարդասիրական բեռով նավախումբը շարունակում է իր ճանապարհը դեպի շրջափակման մեջ գտնվող Գազայի հատված։ Իրավիճակն աննախադեպ բնույթ է ստացել այն բանից հետո, երբ ՆԱՏՕ-ի անդամ մի շարք երկրներ՝ Իտալիան, Իսպանիան, Հունաստանը և Թուրքիան, հայտարարել են, որ իրենց ռազմածովային ուժերով կապահովեն նավախմբի անվտանգությունը՝ ի պատասխան Իսրայելի կողմից այն կանգնեցնելու հստակ սպառնալիքների։

Իսրայելի ռազմական հրամանատարությունը հայտարարել է, որ իր ռազմածովային ուժերը պատրաստվում են կանգնեցնել նավախումբը՝ այն որակելով որպես ՀԱՄԱՍ-ի կողմից կազմակերպված սադրանք։ Բանակի խոսնակ, բրիգադային գեներալ Էֆի Դեֆրինը հինգշաբթի օրը լրագրողներին հայտնել է. «Մենք հետևում ենք այս նավախմբին։ Անցյալի փորձ ունենք, բայց սա տարբերվում է իր տասնյակ նավերով»։ Նա նշել է, որ սա մինչ այժմ Գազա հասնելու ամենամեծ փորձն է։ «Մենք պատրաստ ենք պաշտպանել Իսրայելի ծովային սահմանները», - հավելել է Դեֆրինը՝ պնդելով, թե ունեն «հստակ ապացույցներ», որ նավախումբը պլանավորվել և ֆինանսավորվել է Եվրոպայում ՀԱՄԱՍ-ի ներկայացուցիչների կողմից, թեև այս պնդումը հաստատող որևէ փաստ չի ներկայացվել։

Իրավիճակը սկսեց սրվել այն բանից հետո, երբ նավախմբի վրա, Հունաստանի ափերի մոտ, անօդաչու թռչող սարքերով հարձակում իրականացվեց։ Նավախմբի կազմակերպիչները հաղորդել են պայթյունների և կապի խափանումների մասին, ինչպես նաև տախտակամածների վրա «անհայտ առարկաների» ընկնելու հետևանքով առաջացած վնասների մասին։

Այս միջադեպին անմիջապես արձագանքեց Իտալիան։ Պաշտպանության նախարար Գուիդո Կրոզետոն դատապարտել է հարձակումը և հայտարարել, որ իտալական ռազմածովային ուժերի նավ է ուղարկել դեպի նավախումբ՝ հնարավոր օգնություն ցուցաբերելու համար։ Արտաքին գործերի նախարար Անտոնիո Տայանին իր հերթին մտահոգություն է հայտնել նավախմբում գտնվող Իտալիայի քաղաքացիների, այդ թվում՝ խորհրդարանի անդամների և Եվրախորհրդարանի պատգամավորների անվտանգության համար՝ իսրայելական իշխանություններից պահանջելով գործել միջազգային իրավունքի շրջանակներում։

Իտալիային հաջորդեց Իսպանիան։ Վարչապետ Պեդրո Սանչեսը հայտարարել է, որ Իսպանիան ռազմանավ կուղարկի՝ նավախումբը պաշտպանելու համար։ «Իսպանիայի կառավարությունը պնդում է, որ միջազգային իրավունքը հարգվի, և որ մեր քաղաքացիների՝ Միջերկրական ծովով անվտանգ պայմաններում նավարկելու իրավունքը պետք է հարգվի», - նշել է Սանչեսը։

Հունաստանը, որի տարածքային ջրերով անցնում է նավախումբը, նույնպես հայտարարել է իր աջակցության մասին։ Արտգործնախարար Յորղոս Գերապետրիտիսը հայտնել է, որ Հունաստանի ռազմածովային ուժերը կապահովեն նավերի անվտանգ անցումը։ «Մենք կապահովենք անվտանգ նավարկությունը», - ասել է նա՝ հավելելով, որ իսրայելական կառավարությանն արդեն տեղեկացրել են այս գործողությանը հույն քաղաքացիների մասնակցության մասին։

Վերջին և ամենանշանակալի զարգացումը եղավ Թուրքիայի միջամտությունը։ «Սումուդ» նավախմբի կազմակերպիչները հաստատել են, որ թուրքական ռազմածովային ուժերի ֆրեգատները սկսել են ուղեկցել նավախումբը, որն արդեն երեք օրվա ճանապարհի վրա է Գազայից։ «Նավերը կապ հաստատեցին մեզ հետ, հարցրին մեր կարիքների մասին և հաստատեցին, որ կուղեկցեն և կաջակցեն նավախմբին», - ասված է կազմակերպիչների հաղորդագրության մեջ։

Այսպիսով, իրավիճակը վերածվել է լայնամասշտաբ դիվանագիտական և ռազմական դիմակայության։ Մի կողմից մարդասիրական առաքելություն իրականացնող ակտիվիստներն են, որոնք այժմ գտնվում են ՆԱՏՕ-ի անդամ չորս երկրների ռազմական պաշտպանության ներքո, մյուս կողմից՝ Իսրայելը, որը վճռական է տրամադրված՝ ուժով կանխելու Գազայի ծովային շրջափակման ճեղքումը։ Առաջիկա օրերը վճռորոշ կլինեն՝ հասկանալու համար, թե արդյոք կողմերին կհաջողվի խուսափել բաց ռազմական բախումից, որի հետևանքները կարող են անկանխատեսելի լինել ողջ տարածաշրջանի համար։