Ինչո՞ւ է քիչ հավանական, որ Դոնալդ Թրամփը Խաղաղության Նոբելյան մրցանակ ստանա

Քիչ մրցանակներ են այնքան մեծ հետաքրքրություն և բանավեճ առաջացնում, որքան Խաղաղության Նոբելյան մրցանակը։ Այս տարին բացառություն չէ, հատկապես, երբ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը ներկայացրել է իրեն որպես «մոլորակի գլխավոր խաղաղարար»՝ մատնանշելով իր մասնակցությունը մի շարք խաղաղության համաձայնագրերի կնքմանը և ակնարկելով, որ արժանի է լինել դափնեկիրների շարքում։

Սակայն որքանո՞վ են հիմնավոր նրա հավակնությունները։ Այս հարցին Time-ի էջերում անդրադարձել է Օսլոյի Խաղաղության հետազոտությունների ինստիտուտի (PRIO) տնօրեն Նինա Գրեգերը, ում ղեկավարած կառույցը զբաղվում է խաղաղության համար անհրաժեշտ պայմանների ուսումնասիրությամբ։ Նրա խոսքով, չնայած Թրամփի ինքնավստահ հայտարարություններին, իրականում նրա՝ այս ուրբաթ մրցանակը ստանալու շանսերը մնում են «չափազանց փոքր»։

Գրեգերի պնդմամբ՝ պատճառը քաղաքական կանխակալ կարծիքը չէ։ Նոբելյան կոմիտեն անկախ մարմին է, որը խստորեն կապված է Ալֆրեդ Նոբելի կտակի հետ, որտեղ հստակ սահմանված է, որ մրցանակը պետք է շնորհվի նրանց, ովքեր նպաստում են խաղաղությանը, զինաթափմանը և միջազգային համագործակցությանը։ Հետևաբար, ցանկացած թեկնածուի գործունեությունը գնահատվում է բացառապես այս երեք հիմնական չափանիշներով։

Եվ հենց այս չափանիշներով դատելիս, ըստ փորձագետի, նախագահ Թրամփի գործունեության արդյունքները ներկայացնում են «խառը և ոչ միանշանակ պատկեր»։ Սա նշանակում է, որ թեև նրա անվան հետ են կապվում վերջին շրջանի որոշ կարևոր խաղաղ գործընթացներ, նրա ընդհանուր քաղաքականությունը միջազգային համագործակցության և զինաթափման ոլորտներում կարող է Նոբելյան կոմիտեի կողմից այլ կերպ գնահատվել։ Գործունեության մեջ առկա հակասությունները և որոշակի քայլերի անհամապատասխանությունը Նոբելի կողմից սահմանված իդեալներին կարող են վճռորոշ դեր խաղալ կոմիտեի որոշման վրա։

Այսպիսով, չնայած Դոնալդ Թրամփի՝ իրեն որպես գլխավոր խաղաղարար ներկայացնելու ջանքերին և ակնհայտ ցանկությանը՝ արժանանալու հեղինակավոր մրցանակին, խաղաղության ուսումնասիրությամբ զբաղվող հեղինակավոր ինստիտուտի ղեկավարը կարծում է, որ Նոբելյան կոմիտեի որոշումը, ամենայն հավանականությամբ, չի համընկնի ԱՄՆ նախագահի սպասումների հետ։ Վերջնական պատասխանը կհայտարարվի ուրբաթ օրը, սակայն փորձագիտական շրջանակներում գերակշռում է թերահավատությունը։