Չեխիայի ընտրություններում հաղթում է նախկին վարչապետ Անդրեյ Բաբիշը

Չեխիայում կայացած խորհրդարանական ընտրություններում նախնական արդյունքներով առաջատար է միլիարդատեր, նախկին վարչապետ Անդրեյ Բաբիշի ANO («Այո») կուսակցությունը։ Այս հաղթանակը կարող է լրջորեն վերափոխել Չեխիայի արտաքին քաղաքականությունը և զգալիորեն թուլացնել Ուկրաինային ցուցաբերվող արևմտյան աջակցությունը, գրում է The Financial Times-ը։

Անդրեյ Բաբիշը, որին հաճախ անվանում են «չեխական Թրամփ», հայտնի է իր պոպուլիստական հռետորաբանությամբ և գործարար անցյալով։ Նա իրեն ներկայացնում է որպես պրագմատիկ քաղաքական գործիչ՝ առաջնորդվելով «Չեխիան առաջին հերթին» սկզբունքով։ Սակայն Կիևի դաշնակիցների համար առանձնահատուկ մտահոգություն է առաջացնում նրա քննադատական դիրքորոշումը Ուկրաինային տրամադրվող ռազմական օգնության վերաբերյալ։

Խնդիրը կայանում է Պրահայի գլխավորած նախաձեռնության մեջ, որի շրջանակներում Չեխիան համակարգում է արևմտյան երկրների կողմից ֆինանսավորվող հրետանային զինամթերքի գնումն ու մատակարարումն Ուկրաինային։ Այս ծրագիրը կենսական նշանակություն ունի Կիևի համար՝ ռազմաճակատում զինամթերքի պակասը լրացնելու գործում։ Բաբիշը բազմիցս հայտարարել է, որ իշխանության գալու դեպքում մտադիր է դուրս գալ այս նախաձեռնությունից՝ այն անվանելով «չափազանց թանկ» և «անթափանցիկ»։ Նրա առաջարկն է՝ զինամթերքի մատակարարման հարցը փոխանցել ՆԱՏՕ-ի իրավասությանը։

Բաբիշը հերքում է Մոսկվայի հանդեպ համակրանք ունենալու մեղադրանքները՝ ընդգծելով, որ իր կառավարման տարիներին՝ 2021 թվականին, վտարել է տասնյակ ռուս դիվանագետների՝ զինամթերքի պահեստում տեղի ունեցած պայթյունի առնչությամբ։ Սակայն նրա քաղաքական դաշինքները հակառակն են հուշում։ Նա սերտ կապեր է պահպանում Հունգարիայի վարչապետ Վիկտոր Օրբանի հետ, որը հայտնի է իր եվրասկեպտիկ և ռուսամետ դիրքորոշմամբ։ Վերջերս Բաբիշը, Օրբանի և ֆրանսիացի ազգայնական Մարին Լը Պենի հետ միասին,

Եվրախորհրդարանում ստեղծել է «Հայրենասերներ հանուն Եվրոպայի» անվանումով նոր դաշինք։

Վերլուծաբանները նշում են, որ այս դաշինքը միավորում է ազգայնական, հակամիգրացիոն և եվրասկեպտիկ ուժերին, որոնցից շատերը քննադատում են Ուկրաինային ցուցաբերվող աջակցությունը և կողմ են Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորմանը։ Քննադատների կարծիքով՝ Բաբիշի հաղթանակի դեպքում Չեխիան կարող է շեղվել իր ներկայիս արևմտամետ ուղուց և միանալ Հունգարիայի ու Սլովակիայի նման երկրներին, որոնք ավելի զուսպ քաղաքականություն են վարում Ուկրաինայի հարցում։