Աֆղանստանն ու Պակիստանը՝ երկրաշարժերի թիրախ

Նոյեմբերի 3-ին Աֆղանստանի հյուսիսային Մազարի Շարիֆ քաղաքի մերձակայքում տեղի ունեցած 6.3 մագնիտուդ ուժգնությամբ հզոր երկրաշարժը հերթական անգամ հիշեցրեց Աֆղանստան-Պակիստան տարածաշրջանի սեյսմիկ խոցելիության մասին։ Այս աղետը տեղի ունեցավ ընդամենը ամիսներ անց այն բանից հետո, երբ օգոստոսի վերջին տեղի ունեցած երկրաշարժն ու հզոր հետցնցումները խլեցին ավելի քան 2,200 մարդու կյանք։

Տարածաշրջանը, որը գտնվում է Հնդկական և Եվրասիական տեկտոնական սալերի հատման կետում, վերջին տարիներին բազմիցս բախվել է ավերիչ երկրաշարժերի։

2025 թվականը դարձավ աղետալի տարի Աֆղանստանի համար։ Օգոստոսի 31-ի կեսգիշերին մոտ երկրի հարավ-արևելքում տեղի ունեցավ 6.2 մագնիտուդով երկրաշարժ, որին հաջորդած ուժգին հետցնցումները հանգեցրին ավելի քան 2,200 մարդու մահվան և հազարավոր վիրավորների։ Նույն թվականին մի շարք միջին ուժգնության երկրաշարժեր գրանցվեցին նաև Պակիստանում և Հինդուկուշի լեռնային շրջանում։

2024 թվականին ևս սեյսմիկ ակտիվությունը բարձր է եղել։ Հունվարին և հոկտեմբերին Հինդուկուշի շրջանում գրանցվել են համապատասխանաբար 6.3 և 5.5 մագնիտուդով երկրաշարժեր։ Պակիստանում և Քաշմիրի հյուսիս-արևմուտքում նույնպես տեղի են ունեցել 5.5-ից 5.8 մագնիտուդով մի քանի ցնցումներ։

2023 թվականը հիշվեց Աֆղանստանում տեղի ունեցած մի քանի ավերիչ երկրաշարժերով։ Հոկտեմբերին գրանցված ցնցումների շարքը խլեց շուրջ 1,000 մարդու կյանք։ Մարտ ամսին երկրի հյուսիսում տեղի ունեցած 6.5 մագնիտուդով երկրաշարժի հետևանքով զոհվել էր առնվազն 13 մարդ։

2022 թվականին Աֆղանստանը կրկին մեծ կորուստներ ունեցավ։ Հունիսին տեղի ունեցած 6 մագնիտուդով երկրաշարժը հանգեցրեց ավելի քան 1,000 մարդու մահվան։ Սեպտեմբերին երկու երկրաշարժի հետևանքով զոհվեց առնվազն ութ մարդ։

2021 թվականի հոկտեմբերի 7-ին Պակիստանի հարավում տեղի ունեցած երկրաշարժի հետևանքով զոհվել էր առնվազն 15 մարդ։

Այս վիճակագրությունը ցույց է տալիս, որ Աֆղանստան-Պակիստան տարածաշրջանը շարունակում է մնալ աշխարհի ամենասեյսմոգեն գոտիներից մեկը, որտեղ հզոր երկրաշարժերի կրկնությունը մշտական սպառնալիք է տեղի բնակչության համար՝ պահանջելով շարունակական պատրաստվածություն և արձագանքման միջոցառումներ։